Standpunt kabinet Draaiboek code zwart

Maandag heeft minister Van Ark van Medische Zaken en Sport het standpunt van het kabinet ten aanzien van het Draaiboek “Triage op basis van niet-medische overwegingen voor ic-opname ten tijde van fase 3 in de COVID-19 pandemie” aan de Tweede Kamer gestuurd.

De minister geeft in haar brief aan dat zij het van groot belang vindt dat we op alle scenario’s voorbereid zijn en dat de zorgverleners, mochten zij onverhoopt voor dergelijke niet-medische keuzes komen te staan, weten hoe zij moeten handelen en zich niet individueel voor deze ontzettend moeilijke keuzes geplaatst zien, maar daarbij de ruggensteun van de maatschappij ervaren. Specifiek de selectie van patiënten op niet-medische criteria verdient een breed draagvlak, ook buiten de direct betrokken partijen in de zorg, schrijft de minister aan de Kamer. In de brief staat verwoord dat het kabinet zich niet kan vinden in het leeftijdscriterium, gebaseerd op het principe van fair innings en een wetgevingstraject zal starten om toepassing van dit criterium te verbieden. ‘Zonder afbreuk te willen doen aan de weloverwogen ethische afwegingen in het draaiboek, blijft het kabinet zich tegen deze achtergrond op het standpunt stellen dat voor dit kabinet elk leven gelijkwaardig is. Als een oudere patiënt op medische gronden even veel herstelkansen heeft als een jongere patiënt, mag naar de mening van het kabinet niet uitsluitend op grond van leeftijd aanspraak op levensreddende zorg worden ontzegd,’ aldus Van Ark in haar brief aan de Kamer. ‘Gelet op het feit dat het draaiboek is vastgesteld en geldt als veldnorm (artikel 2 van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg), zal ik met spoed het wetgevingsproces in gang zetten. (…) Deze stap wil ik echter wel los zien van de huidige situatie in de zorg,’ aldus de minister. De Tweede Kamer zal waarschijnlijk vandaag reageren op de brief van de minister.

De Federatie Medisch Specialisten en de KNMG zullen de brief van de minister aan de Kamer bestuderen alvorens hierop te reageren. We begrijpen de worsteling met het ethische raamwerk in het draaiboek want het is ook voor de opstellers, de medisch specialisten en de medisch ethici, een enorme opgave geweest om dit draaiboek te maken. We hebben daarbij alle zorgvuldigheid en openheid betracht. Het zijn bijna onmogelijke keuzes die dokters in het rampscenario van absolute schaarste van ic-bedden moeten maken om te bepalen wie er opgenomen wordt op de ic, en wie op een andere manier zo goed mogelijke zorg krijgt. Het is voor ons van groot belang dat dokters zich in die situaties gesteund weten en houvast hebben.
De gesprekken met de zorgprofessionals en bestuurders van de ziekenhuizen over het draaiboek hebben aangetoond dat er draagvlak is voor dit ethische raamwerk. Ook voor het criterium van intergenerationele solidariteit, waarbij een patiënt uit een jongere generatie voorgaat op een patiënt uit een oudere generatie voor die ene beschikbare plek op de ic. Tijdens de gesprekken gaven de artsen en verpleegkundigen aan dat het een zeer zware psychische belasting zou betekenen voor zowel de professionals als de familie en naasten van patiënten indien direct zou worden overgegaan tot de willekeur van het loten.